Episode Transcript
Derya: Welkom bij Zuurstof voor Hasselt. De podcastreeks waarin we de schijnwerpers richten op de mensen die Hasselt tot een betere plek maken. En dat elke dag opnieuw.
Nele: Ik ben Nele Kelchtermans.
Derya: En ik ben Derya Erdogan. Samen met jou, Nele, wil ik de verhalen ontdekken van de mensen die het culturele, ecologische en sociale weefsel van onze prachtige stad verrijken.
Nele: We hebben het over de onvermoeibare vrijwilligers, de visionaire makers en de toegewijde buurtbewoners die Hasselt vormgeven op manieren die misschien niet altijd in de schijnwerper staan, maar die wel het verschil maken.
Derya: Elke aflevering nemen we je mee op een reis doorheen verschillende buurten en gemeenschappen van Hasselt. We gaan een gesprek met mensen die duurzaam initiatieven opzetten, kunst en cultuur tot leven brengen en zich inzetten, dat vooral voor een inclusieve stad waarin iedereen zich thuis voelt.
Nele: We willen dat deze verhalen inspireren en aanmoedigen. Of je nu een Hasselaar bent die al jaren hier woont of net bent aangekomen, deze podcast biedt een kijkje achter de schermen van onze stad en toont de veerkracht van de mensen die hier wonen.
Derya: Dus sluit je bij ons aan terwijl wij de verhalen delen van Hasselaren die echt het verschil maken. Dit is “Zuurstof voor Hasselt”.
Agnes: Ik ben Agnes Vanstraelen, ik ben vrijwilliger bij Domo en ik doe buiten het vrijwilligerswerk gezinnen aan huis gaan ondersteunen en ik ook voorzitter.
Anja: Ik ben Anja Van Put, ik ben coach, netwerker bij Domo Hasselt en daarnaast ondersteun ik ook zelf een paar gezinnen.
Derya: Goeiemorgen, Agnes. En Anja. We kunnen in Hasselt al lang rekenen op de inzet van Domo, maar dit jaar gingen we voor het eerst een echte samenwerking aan om gezinnen met kinderen aan huis te ondersteunen. Door intensieve huisbezoeken zullen gezinnen vlot toegang krijgen tot onderwijs en vrije tijd, maar ook maximaal hun rechten kunnen gebruiken. Kunnen jullie kort schetsen wat die samenwerking juist inhoudt?
Agnes: We hadden... tot vorige week een lange wachtlijst van 16 gezinnen, omdat er te weinig vrijwilligers waren, maar ook omdat er te weinig coaching kon gegeven worden om de gezinnen juist te begeleiden en de vrijwilligers daar. Dus met die middelen kunnen wij toch minstens 50 gezinnen op jaarbasis een ondersteuning geven. Dat is ons voornemen, onze intentie in ieder geval. En we zitten nu al aan 46, hoorde ik van Connie. Dus om die 50 gezinnen te bereiken gaat geen moeite zijn.
Anja: Naast dat alles vind ik het ook een hele mooie erkenning vanuit de stad voor onze werking. Ik werk hier nu zelf bijna drie jaar, maar Domo is hier al veel langer bezig. Daarvoor is het fijn dat er nu een beetje, toch gedurende drie jaar, recurrente middelen komen. En dat biedt ons ook jobzekerheid. En dat is ook wel een fijne gedachte, dat we nu toch even niet elk jaar moeten wachten van ga ik volgend jaar hier nog te werk gesteld kunnen worden of niet.
Agnes: Als een coach stopt, de vrijwilligers die aangeworven heeft, begeleid heeft en ondersteunt, gematcht met de gezinnen. Als die persoon wegvalt, ja, het is keer opnieuw beginnen. Dat is niet goed voor de gezinnen. Dus we kunnen op dat gebied wel gerust zijn voor een paar jaar, dat we vooral aan inhoud en kwantiteit kunnen werken.
Derya: Met hoeveel mensen werken jullie vandaag? Zijn dat allemaal werknemers?
Agnes: Nee, Domo bestaat door de vrijwilligers. Geen vrijwilligers, geen Domo.
Anja: Nu is er ook een mama die soms komt helpen, dat haar heel veel voldoening geeft om ons hier te komen helpen.
Derya: Dat is één van de gezinnen dan?
Anja: Ja, één van de mamas van onze gezinnen.
En daarnaast hebben we nog iemand die bijvoorbeeld ons gras komt afrijden, een schriftfiets moet hersteld worden. Dus we hebben echt een groot gamma vrijwilligers die van wanten weten en die ons op allerlei manieren ondersteunen.
Derya: Wat moeten die personen dan vooral heel goed kunnen?
Anja: In eerste instantie moet een vrijwilliger een warm hart hebben. Dat is de basis. Een warm hart voor mensen. En daarnaast moeten ze ook wat tijd hebben. We vragen wel wat tijd van de mensen, omdat we vragen dat ze één keer per week bij het gezin langsgaan.
en een engagement aangaan van ongeveer een jaar, want een traject duurt gemiddeld een jaar. Dus daar vragen we wel heel wat, maar langs de andere kant krijgen ze daar ook heel veel van terug. Heel veel voldoening, vriendschap, liefde.
En we zitten in op talenten van het gezin, van de ouders en de kinderen ontdekken en ontplooien. Maar zelfs vrijwilligers ontdekken het soms bij zichzelf en dat is soms heel mooi om te zien. We hebben maandelijks vrijwilligersvergadering en dan komen daar soms verhalen naar boven dat je denkt van oh, er ontstaan mooie dingen zowel in onze gezinnen als bij onze vrijwilligers.
Agnes: Ik wil nog iets toevoegen. De vrijwilligers worden ondersteund door de coaches. En de coaches zijn daarom ook altijd beschikbaar voor de vrijwilligers. Want als het moeilijk is of je weet het niet, er is altijd een lijn.
Anja: Onze telefoon, denk ik, die van u, staat nooit uit, Agnes.
Derya: Juist, we gingen met jullie aan tafel zitten voor dit project omdat jullie uiteraard heel veel ervaring hebben. Je gaf het zelf aan, je bent twaalf jaar ondertussen bezig in Hasselt.
Agnes: Ik dacht in de kartonnen jubileum.
Het is een koperen jubileum.
Derya: Kun je misschien heel kort schetsen waar en hoe is Domo precies ontstaan?
Agnes: Eigenlijk is dat een beetje een levensverhaal. Ik ben geboren in 1947. Kinderopvang bestond nog niet. En wij hebben dan ook vanuit mijn gezin de Hummeltjes weten ontstaan als eerste kinderdagverblijf in Limburg. Maar bij de Hummeltjes waren veel kinderen waar het thuis niet zo goed was. Mama die ziek was. Allemaal grote gezinnen de tijd voor de anticonceptie. Maar de Hummeltjes was ook een plaats waar de jeugdrechter de kinderen plaatsten. Dus er was een mengeling van in het begin.
Want de stichter Zuster Stanislas wou niet dat kinderen enig onderscheid voelden in welk bed ze geboren waren. Dat is mij altijd bijgebleven, hoe mooi is dat.
Als alle kinderen gelijk zijn, zo heb ik de Hummeltjes leren kennen. En heb ik daar, na een paar omzwervingen, heb ik daar mijn werkplek gevonden. Op de afdelingen waar de geplaatste kinderen waren, heb ik mijn ding kunnen doen. Het preventieve vond ik dat er aan inschoot.
Die werd nog altijd door de jeugdrechter geplaatst. Er kwamen nog altijd van die kleine treurwilgjes binnen, waarvan de ouders dan niet binnen mochten.
Er was een verdenking van dit, een verdenking van dat.
En daarom, met een aantal diensten in Hasselt, waren we aan het zoeken hoe kunnen we toch daar voorkomen, voordat die plaatsing... Zo hebben we dan met...
Een netwerk van mensen hebben we Domo op bedacht om een lang verhaal kort te maken. 21 december 2011 zijn we van start gegaan.
Derya: Zijn er verhalen, bijzondere verhalen, die jullie echt nog zijn bijgebleven? Kunnen jullie daar iets over vertellen?
Agnes: Ik denk dat ieder gezin het waard is van een verhaal op zich te zijn. Een van de eerste gesprekken die ik in een gezin deed, was van een klein meisje die alleen met haar moeder op een veel te vochtig appartement woonden. Het was een van mijn eerste gesprekken met de gezin. Ik had nog geen vrijwilliger. Ik had mijn zus meegenomen. Ik wist dat we hier al het speelgoed steken hadden. En ik vroeg aan dat klein meisje... Waar speel je graag mee? Met barbiepoppen, zei ze. En ik wist dat hier een paar barbiepoppen al binnengekomen waren.
Ik zei, en welke barbies wil je dan?
Voor mij zijn alle barbies goed, zei ze, maar ik heb geen kleedjes. Ik zeg, en wat doe je dan? Ik maak papieren kleedjes. Dat is mij zo bijgebleven in de wereld waar wij in leven, dat een kind papieren barbie kleedjes maakt.
Anja: Mijn eerste gezin waar ik dan duidelijk aan denk, is eigenlijk een beetje het verlengde van dat verhaal. Het is een gezin dat hier eind vorig jaar werd aangemeld. En dan vertelde de mama tegen mij, ik heb tegen mijn zoontje gezegd dat de Sint maar om de twee jaar komt.
Want dat is niet omdat hij niet flink is geweest, maar de Sint komt gewoon overal, maar om de twee jaar. En dat had mij ook zo aangegrepen. En ik heb toen gezegd, vanaf dit jaar komt de Sint bij jullie wel elk jaar. Dus ik heb ook direct ervoor gezorgd dat dat kindje ook iets had. En daarnaast, ik begeleid zelf ook een gezin dat twee jaar geleden een zoontje verloren is.
En we hebben die mensen heel diep zien zitten. Ik ben daar niet wekelijks, maar heel regelmatig geweest. En die hebben nu op 31 oktober een nieuwe baby gekregen. En natuurlijk neemt dat dat verdriet niet weg. Maar de vreugde die ik gisteren op de babyborrel zag van dat gezin, dat was zo groot. En de dankbaarheid ook. Want ik doe het niet om dankbaarheid en bewierookt te worden, absoluut niet. Maar de vriendschap die je dan op zo'n moment van dat gezin krijgt, dat maakt. Alles van je hele week goed, wat er is misgelopen of zo.
Derya: Dan wil ik het even over Agnes hebben. Agnes, je bent gewoon het gezicht van Domo.
Waar haal jij al die energie om dat al jaren te doen?
Agnes: Eigenlijk kan ik dat niet uitleggen, maar ik kan niet zitten gaan en toekijken. Dat kan ik niet. Ik hoor, ik zie en ik denk, en dan zoek ik medestanders of helpers op mogelijkheden. Het werk is eigenlijk nooit af, maar ik zie dat niet als een werk. Ik zie dat als een opdracht om niet te rap content te zijn en toch resultaat. Want ik kan niet geloven dat die armoedecijfers zo blijven stijgen. Ik moet toch zeggen, sinds corona is onze werking veranderd. We hadden van in het begin tweedehandskleren gehad voor kinderen, omdat dat nodig was. Het Wisselken is dan begonnen. We hebben gezegd, laat het Wisselken, maar die hebben een hele ploeg. Wij gaan met ons gezinnen naar het Wisselken. Dan is corona gekomen. Alles dicht. Hier kwamen hopen zakken binnen, want iedereen was aan het opruimen. We hebben gezegd, dan beginnen we die kleren toch terug. Dus het kamertje hier langs, terug. Allemaal maatjes. Waar we nu zeggen, ja...
Moeten we dat wel doen? We hebben zoveel andere werk. Alles werkt weer goed, zoals de spelotheek ook. Het is zo een up and down. En wakker blijven, alert blijven en daarmee bezig zijn wat nodig is. Ook al wordt iets overbodig, ja, dan is het overbodig. Dat moeten we gaan zoeken. Ik denk het. Nu hebben we voor...
Voor dit jaar gezegd, wat vooral duidelijk is, is dat de mobiliteit voor de mensen verschrikkelijk achteruit gaat. Zeker die in de wijken wonen, die verder van het centrum af. Dat is morgens de bus pakken en tegen de avond met de bus terugkomen. Zo werkt die jong gezinnen. Dan de mobiliteit en dan het digitale.
Daarmee dat we zeker digipunt willen zijn, het maximum eruit. Want iedereen ondervindt zelf hoe razendsnel het gaat. Mensen die niet de middelen hebben, toch de digitale snelweg opzetten, is een uitdaging. Ik denk voor alle diensten voor het ogenblik.
Anja: Omdat Agnes net vertelde dat we de kleding terug begonnen zijn tijdens corona. Ja, alle winkels waren toe. Met dat digitale... Onze gezinnen kunnen niet online kleren shoppen. Allee, er zijn er bij, maar de grote hoop kunnen het niet, hebben de middelen niet. Dus we moesten dat opstarten terug. En nu ja, soms denken om het af te bouwen, maar hier zijn wekelijks gezinnen die kleren komen halen omdat toch...
De drempel naar hier is veel lager. De vrijwilliger brengt het gezin mee. Wij gaan zelf een gezin thuis ophalen om hier kleren te shoppen. Ik zou het nog niet direct afbouwen.
Derya: Wat brengt de toekomst voor Domo?
Agnes: Ik hoop heel veel stabiliteit. Ook rust. Rust om op een warm...
geruste manier ook werk te kunnen doen voor de vrijwilligers.
in hun gezin bezig te zijn, dingen mee te brengen, signalen mee te brengen, samen zoeken, want het is toch een kluwen in België. We raden de vrijwilligers ook aan om mee te gaan met de mensen naar diensten waar ze hun uitleg moeten doen. Dat die dingen dat we daar zeker ook voor blijven hebben, voor naast de ouder te blijven staan en die vooral sterker te maken. En daar heb je eigenlijk zelf een rustig gemoed voor nodig om op een vriendschappelijke, huiselijke manier met gezinnen te kunnen omgaan. Eigenlijk vriend aan huis te zijn en op die manier samen dingen te doen.
Derya: Wel, Agnes, Anja, heel erg bedankt voor opnieuw de warme ontvangst hier in het Domohuis. Ik ben altijd heel erg blij als ik hier mag komen. En dat zal ongetwijfeld ook voor de gezinnen en de kinderen gelden. Bedankt ook voor het gesprek. We hebben opnieuw heel veel bijgeleerd. Ik vind het bijzonder om als schepen projecten in mijn mooie stad te mogen verwelkomen en te mogen ondersteunen ook. Die mensen, die gezinnen in hun kracht zetten, en waar we samen zorgen dat elk kind, want daar gaat het ook over, waar we samen voor zorgen dat elk kind, ongeacht hun achtergrond, een mooie toekomst kan krijgen. Dank jullie wel.
Derya: Bedankt dat je hebt geluisterd naar “Zuurstof Voor Hasselt”. Wij hopen dat dit interview je heeft geïnspireerd en je kan aanmoedigen om hetzelfde verschil te maken in onze stad.
Nele: Als je meer wilt weten over de mensen en initiatieven die je in deze reeks hebt ontdekt, bezoek dan onze website voor aanvullende informatie en bronnen. Je vindt de link in de beschrijving van deze aflevering.
Derya: Wil je reageren op een aflevering? Contacteer ons gerust. We willen graag horen wat jou inspireert en hoe jij bijdraagt aan de positieve verandering in Hasselt.
Nele: Tot de volgende keer!
